De inzet van artificial intelligence kan de kwaliteit van risicomanagement, toezicht en compliance versterken, stellen de leden van het IO-expertpanel. Die kwaliteitswinst ontstaat echter alleen als het gebruik van AI strikt wordt ingebed en de verantwoordelijkheden duidelijk zijn.
In een vooruitblik op het komend jaar vroeg de redactie van Investment Officer aan haar experts: Wat gaat AI volgend jaar betekenen voor de kwaliteit van risicomanagement, toezicht en compliance?
Koen van Mierlo, head of analysis bij Bluemetric:
‘Vanuit onze rol als investment advisor voor meerdere family offices zien we steeds meer relevante toepassingen om AI in de bedrijfsvoering te implementeren. AI kan helpen bij het automatiseren en structureren van datastromen en monitoringsprocessen, waardoor het eenvoudiger wordt om portefeuilles doorlopend te volgen en om veranderingen in de situatie van cliënten tijdig te signaleren. Met name in private markten, waar informatie vaak versnipperd is en handmatig uit rapportages en statements wordt gehaald, liggen duidelijke efficiëntie- en kwaliteitswinsten. Ook bij ondersteunende administratieve processen, zoals onboarding en KYC, kan AI automatisering toevoegen.
Tegelijkertijd blijven we bewust voorzichtig. De effectiviteit van AI staat of valt met goed ingerichte processen en duidelijke verantwoordelijkheden. Het volledig uitbesteden van deze processen kan juist additionele risico’s met zich meebrengen. Denk aan onvolledige of onnauwkeurige data, het missen van uitzonderingen of een te grote afhankelijkheid van modellen. Wij zien een menselijke beoordeling op dit moment als noodzakelijk om scherpte en context te waarborgen. AI kan ondersteunen en versnellen, maar mag het eigen oordeel en kritisch denkvermogen niet vervangen.’
Leon Engelen, advocaat bij Hart advocaten N.V.:
‘In 2025 zijn de tweede en derde tranche van de AI Verordening van kracht geworden. Dit betekent voor beleggingsondernemingen onder andere transparantie over de inzet van chatbots. Wij verwachten dat de AFM in 2026 zal toetsen hoe beleggingsondernemingen met deze verplichtingen omgaan en hierover richtsnoeren zal geven. Denk aan de inzet van AI bij de ontwikkeling van modelportefeuilles of bij de inrichting van de online omgeving waarbinnen klanten beslissingen nemen.
Beleggingsondernemingen doen er goed aan om deze verplichtingen in kaart te brengen en te identificeren of en waar AI in hun bedrijf wordt aangewend. Een beheerste toepassing van AI is onderdeel van de algemene verplichting om zorg te dragen voor een beheerste en integere bedrijfsvoering. Uitgangspunt blijft immers dat de toezichtwetgeving technologie-agnostisch is en dat geldt ook voor AI-gebruik.’
Joris Rump, Head of Business Development van AssetCare:
‘AI zal in 2026 de stap versnellen van reactief naar proactief risicomanagement en toezicht. Generatieve modellen, realtime data-analyse en AI-agents die transacties, processen en documentatie zelfstandig monitoren, helpen ons om waarderingsrisico’s en operationele fouten veel eerder te identificeren en daardoor beter te beheersen.
Tegelijkertijd brengt die vooruitgang nieuwe kwetsbaarheden mee, zoals afhankelijkheid van datakwaliteit, modelbias en soms zelfs hallucinaties. Daarom blijft de luiheid van de mens een van de grootste risico’s. AI kan enorm helpen, maar alleen als we de discipline houden om kritisch mee te kijken, onze domeinkennis te blijven inzetten en ethiek en interpretatie actief te bewaken.’
Ronald Janssen, hoofd Innovation & Research Global Wealth Solutions bij Ortec Finance:
‘In 2026 verschuiven trends in beleggingsondersteuning duidelijk richting verdere digitalisering en personalisering. Digitale platforms vormen steeds vaker het centrale kanaal voor advies, monitoring en bijsturing van beleggingsbeslissingen. De interactie met de belegger neemt toe: advies is niet langer een eenmalig moment, maar een doorlopend gesprek, ondersteund door realtime data en scenario-analyse.
Automatisering speelt hierbij een sleutelrol. Delen van het adviesproces, zoals risicoprofielbepaling, portefeuille-optimalisatie en herwegingen, worden grotendeels geautomatiseerd, waardoor adviseurs zich kunnen richten op interpretatie en context. Agentic AI gaat een stap verder, door zelfstandig analyses uit te voeren, alternatieven voor te stellen en proactief te signaleren wanneer aanpassingen nodig zijn.
Daarnaast groeit het belang van duidelijke toelichting van het advies. Transparantie over aannames, risico’s en verwachte uitkomsten wordt essentieel om vertrouwen te behouden. Geautomatiseerde suggesties verbeteren de kwaliteit van het advies door consistente, datagedreven aanbevelingen te combineren met menselijke expertise.’
