Door sancties die zijn opgelegd aan bedrijven en personen in Rusland en Wit-Rusland, bestaat de vrees dat cryptovaluta een vluchtroute bieden om de sancties te omzeilen. Hoewel die angst volgens ingewijden onterecht is, stellen cryptosceptici dat we niet ‘naïef’ moeten zijn.
In de nasleep van de Russische invasie in Oekraïne hebben cryptosceptici een nieuwe stok gevonden om mee te slaan. Waar de tegoeden van politici, ambtenaren en oligarchen zijn bevroren en financiële transacties via Russische banken nauwelijks mogelijk zijn, heerst de angst dat deze via cryptovaluta's gewoon doorgang vinden.
Lagarde ‘zeker’ van sanctie-ontwijking
Tussen voor- en tegenstanders van cryptovaluta is nu discussie ontstaan over de rol die deze activa spelen bij het conflict in Oekraïne. ECB-president Lagarde is er ‘zeker’ van dat cryptovaluta worden gebruikt om sancties te ontwijken.
‘De handelsvolumes van de roebel naar crypto's staan op dit moment op het hoogste niveau dat we hebben gezien sinds 2021’, vertelde Lagarde op een virtueel evenement vorige week. Verschillende ontwikkelingsplatforms van cryptovaluta kregen het verzoek om Russische transacties geen doorgang te laten vinden.
De Amerikaanse senatoren Elizabeth Warren en Mark Warner riepen eerder deze maand minister Janet Yellen van Financiën op om te informeren naar de naleving van de sancties in de crypto-sector. Zij uitten hun bezorgdheid over het feit dat ‘criminelen, schurkenstaten en andere actoren digitale activa en alternatieve betalingsplatforms kunnen gebruiken als een nieuw middel om grensoverschrijdende transacties te verbergen voor malafide doeleinden’.
‘Cryptomarkt is te klein’
Volgens Jonathan Levin, medeoprichter van Chainalysis Inc, een blockchain-analysebedrijf dat antiwitwasdiensten verkoopt aan de overheid, is die vrees absoluut onterecht. Er is volgens hem geen aantoonbaar bewijs voor het eventueel omzeilen van sancties door Russische hoogwaardigheidsbekleders.
‘De cryptomarkt is te klein om grootschalige ontduiking van sancties door de Russen te vergemakkelijken’, vertelde Levin in een verklaring aan de Bankcommissie van de Amerikaanse Senaat. De beperkte liquiditeit, de traceerbaarheid en de digitale grootboeken maken cryptovaluta juist zeer geschikt om crimineel gedrag vast te leggen en te voorkomen, stelt Levin.
Ook het Digital Economy Institute, een onafhankelijke denktank gewijd aan crypto-beleid, plaatst kanttekeningen bij de uitspraken van Lagarde. De in roebel uitgedrukte handelsvolumes in cryptovaluta zijn alweer aanzienlijk gedaald ten opzichte van hun pieken eind februari en begin maart, aldus het instituut. Ook het feit dat het totale dagelijkse volume van Bitcoin wordt geschat op 20 tot 40 miljard dollar, terwijl het handelsvolume in roebel slechts 7,4 miljoen dollar vertegenwoordigt, wijst er volgens de denktank op dat het wel meevalt.
Hoewel de cijfers de uitspraken van Lagarde tegen lijken te spreken, wijst Sylvester Eijffinger, emeritus hoogleraar financiële economie aan de Tilburg University en gasthoogleraar aan het economics department van Harvard University op het gebrek aan meetbaarheid van cryptotransacties.
‘Transacties in cryptovaluta zijn per definitie gedecentraliseerd, dus ik ben sceptisch over de geloofwaardigheid van de cijfers. Zelfs als de cijfers kloppen, mag men zich afvragen in hoeverre de ontwijking van kapitaalinvoer en uitvoer tegengehouden kan worden.’
Rusland’s digitale strategie
Los van de discussie over de mate waarin Rusland de opgelegde sancties weet te ontlopen via cryptovaluta, is wel al duidelijk dat de Russische centrale bank bezig is met de ontwikkeling van een digitale roebel.
Het moet een alternatief worden voor cryptocurrencies voor Russen, die ‘volledig verboden zouden moeten worden’, aldus de Russische toezichthouder vorige maand. The New York Times stelt dat het land ook instrumenten ontwikkelt om de oorsprong van digitale transacties te verbergen.
Michael Parker, een voormalige Amerikaanse openbaar aanklager, hield de Times voor dat het ‘naïef’ zou zijn om te denken dat Rusland vooraf niet nagedacht heeft over het scenario waarin sancties werden opgelegd en over manieren om die te omzeilen.
Eijffinger is ook op dit punt sceptisch. Zijn verwachting is dat Rusland nog moeite gaat krijgen met de ontwikkeling van een digitale munt of andere crypto-oplossingen nu veel hoogopgeleide IT’ers het land verlaten. ‘Ook denk ik dat er niet veel vraag zal zijn naar een digitale roebel. De markt zal enorme risicopremies inprijzen voor een dergelijk product.’
‘Daar komt bij dat andere centrale banken, zoals de Fed de ECB maar ook de Bank of England (BoE), nu in versneld tempo hun eigen digitale valuta zullen uitrollen. Ook dat zal de vraag naar alternatieven uit Rusland en China onder druk zetten’, vertelt Eijffinger.
Beleggers positiever over crypto
Ondanks de toenemende discussie rond de wenselijkheid van cryptovaluta en de manier waarop regelgeving ontwikkeld moet worden, zijn beleggers in toenemende mate positief over digitale activa.
Uit een wereldwijde enquête van het in Londen gevestigde Nickel Digital Asset Management onder pensioenfondsen, vermogensbeheerders van verzekeraars, andere institutionele beleggers en vermogensbeheerders blijkt dat 84 procent van de professionele beleggers gelooft dat digitale activa mainstream zullen worden. 21 procent denkt dat het een sterk transformatief potentieel heeft voor de wereldeconomie.
Het belangrijkste doel van digitale activa is het bieden van diversificatievoordelen voor beleggingsportefeuilles, aldus 53 procent van de respondenten. Ook tokenization van traditionele activa is volgens de beleggers een belangrijk doel, zo blijkt uit onderzoek van Nickel, Europa's grootste gereguleerde hedgefondsmanager voor digitale activa.
Gerelateerde artikelen op Investment Officer:
