Wat betekenen de EU-tarieven van Trump voor de Europese aandelenmarkten?
Robert Schramm-Fuchs, European Equities Manager, bespreekt de mogelijke impact van de door president Trump voorgestelde EU-importtarieven van 50% op de Europese aandelenmarkten.
Net toen het erop leek dat mei een relatief rustige maand zou worden, kwam president Trump onverwacht met het voorstel om tarieven van 50% te heffen op invoer uit de Europese Unie naar de VS met ingang van 1 juni. Daarmee is de termijn van 90 dagen voor een pauze in de tarieven, die op 9 juli zou zijn ingegaan, geschrapt. Spoedvergaderingen op EU-niveau zullen waarschijnlijk op korte termijn volgen om te beslissen hoe het nu verder moet.
We hebben altijd gezegd dat er dagen zouden zijn met slecht nieuws zoals vandaag, maar we moeten er ook niet te veel in lezen. Het nieuws zal waarschijnlijk erg wisselend blijven, doordat de Amerikaans-Europese handelskwesties complex zijn en moeilijk op te lossen zijn, waaronder andere belemmeringen buiten tarieven, zoals regelgeving en belasting op de toegevoegde waarde (btw).
Hardliners in de EU kunnen ook mogelijke vergeldingsmaatregelen weer op tafel leggen. Die zouden onder meer kunnen bestaan uit escalerende tegentarieven of zelfs tarieven op (digitale) diensten, het beperken van de toegang van Amerikaanse bedrijven tot de EU-markten voor financiële diensten en openbare aanbestedingen. Al die mogelijkheden kwamen aan de orde in de onmiddellijke nasleep van de oorspronkelijke aankondiging van "Liberation Day". Net als toen verwachten we dat de hardliners in de EU snel aan de kant zullen worden geschoven door kalmere leiders, vooral nu de nieuwe Duitse regering is aangetreden.
De marktreactie peilen
De Europese aandelenmarkten zouden al snel weer een hogere kans op een recessie kunnen inprijzen, maar waarschijnlijk niet zo extreem als in april. Wij zien dit in de context van het sterke herstel van de aandelenkoersenl vanaf het dieptepunt van april, dat bijvoorbeeld de Duitse DAX-index naar nieuwe recordhoogtes leidde, ook al haalden de EuroStoxx50 en andere nationale benchmarks die niveaus niet helemaal. Na een eerste moment van paniek, zagen we opnieuw een instroom van beleggers in de Europese markten, hoewel die over het algemeen op een laag niveau bleef.
De aandelenmarkt zal wellicht kalmer reageren op deze nieuwe tariefepisode, gezien de ervaringen van de Trump 2.0-periode tot nu toe. Die volgden allemaal een patroon van extreem hoge Amerikaanse eisen, gevolgd door een kennelijke terugkrabbeling van de VS en bilaterale onderhandelingen, met enkele optimistische voorlopige resultaten.
Weg met het oude, in met het nieuwe
Zoals we al eerder hebben gezegd, wij denken dat Europa er goed aan doet om te beseffen dat ook Europa ten prooi is gevallen aan het oude handelssysteem. Daarnaast heeft Europa een jaarlijks handelstekort van meerdere 100 miljard euro met China. Zelfs voormalig wereldexportkampioen Duitsland heeft de afgelopen vier jaar een handelstekort met China opgebouwd, terwijl de handelsbalans daarvoor min of meer in evenwicht was.
Verder heeft Europa een snelle de-industrialisatie doorgemaakt. Onze productiebasis en onze voordelen op het gebied van intellectuele eigendom worden steeds meer overgedragen aan China. Tegelijkertijd blijft China zijn industrieën agressief subsidiëren om een dominante schaal- en kostenbasis te bereiken en zich vervolgens te richten op het exporteren van zijn overcapaciteit en het elimineren van de resterende westerse concurrentie. Ook voor Europa is dit geen houdbare basis.
De Wereldhandelsorganisatie is verouderd. Het is niet de moeite waard om dit nu achterhaalde model te verdedigen. Er zijn nieuwe handelsovereenkomsten nodig en die moeten er snel komen. Daarvoor zien we twee redenen: a) Europa heeft momenteel geen enkel verweer tegen een mogelijke golf van omgeleide Chinese export die niet langer de VS als afzetmarkt en b) een handelsovereenkomst met de VS zal waarschijnlijk voordelig zijn voor beide partijen als het een gemeenschappelijke lijn tegen China omvat.
Meer dan tarieven en handel alleen
Zoals we al eerder hebben geschreven, is het onwaarschijnlijk dat de onderhandelingen tussen de VS en de EU alleen maar over tarieven en handel gaan. Waarschijnlijker is dat het gaat om een brede macro-economische en geopolitieke dialoog. Defensie-uitgaven, energiezekerheid, het aanhoudende overschot op de lopende rekening van de EU sinds de crisis in de eurozone meer dan tien jaar geleden, de wisselkoers tussen de euro en de Amerikaanse dollar, de status van de Amerikaanse dollar als reservevaluta, sancties tegen Rusland en steun aan Oekraïne en andere kwesties moeten allemaal onderwerp van onderhandeling zijn.
Het probleem is misschien dat de sterke verspreiding van de verantwoordelijkheden voor verschillende sectoren binnen de EU. De EU-commissaris voor Handel alleen al heeft waarschijnlijk een beperkt mandaat gehad in de onderhandelingen tot nu toe. Waarschijnlijk moeten ook andere commissarissen – bijvoorbeeld op het gebied van economie, buitenlandse zaken, defensie, financiële diensten en in feite de voorzitter van de Europese Commissie – betrokken worden bij de onderhandelingen. Het is heel goed mogelijk dat het Amerikaanse team genoeg had van de nauw afgebakende aanpak van de handelsbesprekingen door de Europese Unie, die president Trump er vandaag toe bracht om de Europeanen te herinneren aan het 'geladen pistool op tafel', zoals de Amerikaanse minister van Financiën Scott Bessent de tarieven graag noemt.
Conclusie
Het sluiten van akkoorden in de onderhandelingen tussen de VS en de EU is complex en zal tijd vergen, en mogelijk een nieuwe Europese aanpak met een breder mandaat voor de onderhandelaars. Niettemin denken we dat de strategische belangen van de VS en Europa redelijk op één lijn liggen en we blijven optimistisch dat er uiteindelijk een deal zal komen.
Bovendien zijn de markten volgens ons inmiddels meer gewend aan de door het handelsnieuws veroorzaakte volatiliteit. Een correctie op de Europese aandelenmarkt is dus heel goed mogelijk, maar het lijkt ons onwaarschijnlijk dat de Europese aandelenmarkt terug zal keren naar de dieptepunten van april.
