Naar alle waarschijnlijkheid zullen de duurzaamheidsrapportagelasten onder de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) of Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) verlicht worden. Banken moeten ESG-risico’s in toenemende mate in hun risicobeheer integreren en zullen daarover moeten rapporteren en publiceren.
Minder beschikbare data van bedrijven over ESG-risico’s staat op gespannen voet met deze toegenomen plicht voor banken in ESG-risicobeleid. Op grond van de Kapitaalvereistenverordening (CRR) en de Kapitaalvereistenrichtlijn (CRD) moeten banken ESG-risico’s identificeren, integreren en monitoren in hun risicobeheerbeleid. De focus ligt met name op klimaatrisico’s, waaronder specifieke risico’s zoals fysieke klimaatrisico’s (schade door bijvoorbeeld droogte, overstromingen en stormen) en transitierisico’s (waardeverlies door investeringen in CO₂-intensieve activiteiten).
ESG-risico’s staan niet op zichzelf, maar werken door in de financiële risico’s die banken lopen. Voor de financiële weerbaarheid van banken en het financiële stelsel is het dan ook van groot belang ESG-risico’s adequaat te beheersen. Daarnaast moeten banken ESG-risico’s aan de toezichthouder rapporteren en hierover publiceren. Het gaat daarbij om blootstellingen aan entiteiten in de fossiele brandstofsector en de wijze waarop banken de geïdentificeerde ESG-risico’s integreren in hun bedrijfsstrategie, processen, governance en risicobeheer.
CSRD data
De Europese Banken Autoriteit (de EBA), de Europese prudentiële toezichthouder, erkent dat voor een robuust risicoraamwerk nauwkeurige data over ESG-risico’s van groot belang is. Banken zijn dan ook sterk afhankelijk van data van ondernemingen die onder de CSRD en CSDDD moeten rapporteren.
Als gevolg van het Omnibus voorstel van de Europese Commissie van 26 februari 2025 worden echter naar alle waarschijnlijkheid de rapportageverplichtingen van ondernemingen sterk verminderd. Belangrijker nog is dat hierdoor veel minder bedrijven onder de CSRD gaan vallen. Volgens de Europese Commissie gaat het om 80 procent minder bedrijven die binnen de reikwijdte van de CSRD zouden gaan vallen. De vraag is hoe deze verlichting, dan wel het wegvallen van duurzaamheidsrapportages, zal doorwerken in het risicobeheer van banken. Hoe minder gegevens van bedrijven beschikbaar zijn, hoe moeilijker het voor banken wordt om een robuust risicoraamwerk op te tuigen waarin ESG-risico’s adequaat worden beheerst.
Consultatie EBA
In een consultatie van de EBA, die liep tot en met 22 augustus 2025, over de gedetailleerde regels voor de informatieverstrekking over ESG-risico’s door banken, geeft de EBA aan rekening te houden met de ontwikkelingen rond de CSRD en de CSDDD. In haar consultatiedocument stelt de EBA, in lijn met de CSRD en CSDDD, een vereenvoudigde aanpak voor. Banken zouden volgens de EBA alleen essentiële informatie over ESG-risico’s hoeven te publiceren, afhankelijk van de omvang en complexiteit van de instelling. Zo pleit de EBA voor een proportionele benadering. Kleinere, niet complexe banken zouden minder data hoeven te publiceren over ESG-risico’s dan grote banken. De EBA verwacht dat deze proportionele aanpak en vereenvoudiging van eisen de rapportage- en informatielast voor banken zal verminderen.
Zorgen rond data blijven
Het is een goed teken dat ook de EBA, als prudentiële toezichthouder, anticipeert op ontwikkelingen rond de CSRD en CSDDD. Verminderde rapportageverplichtingen voor bedrijven zouden dan ook moeten doorwerken naar banken. Toch roept dit een belangrijke vraag op.
De EBA erkende bij het publiceren van haar richtsnoeren rond het beheersen van ESG-risico’s in januari van dit jaar al dat het verzamelen van noodzakelijke data om ESG-risico’s in kaart te brengen, een complex en kostbaar proces is voor instellingen. Uitgebreide informatie, zoals transitieplannen van ondernemingen, is echter wel nodig om ESG-risico’s in kaart te brengen en adequaat te beheersen. De EBA vertrouwde in haar richtsnoeren met name op de informatie die beschikbaar zou komen onder de CSRD-rapportages. Het lijkt er echter op dat dit juist beperkter zal uitvallen dan de EBA aanvankelijk verwachtte.
De verlichting of het weghalen van duurzaamheidsrapportages van bedrijven onder de CSRD maakt het voor banken toch moeilijker om ESG-risico’s adequaat te beheersen. Een probleem dat de Europese wetgever zich onvoldoende lijkt te realiseren.
Randy Pattiselanno is Legal & Regulatory Consultant bij de Projective Group.
