"Dan wijs ik omhoog. Wil je deze skyline behouden?"
Beleggen in duurzame energie in opkomende economieën is een belangrijke strategische loot aan de stam van Triodos Investment Management (Triodos IM). Het project finance team dat zich hierin specialiseert, staat onder leiding van Altynai Valikhanova, en zoekt wereldwijd naar deals die én de impact hebben waar Triodos IM naar streeft én een stevige risicobeheersing koppelen aan een goed financieel rendement. "Veel mensen hebben goede ideeën. Maar niet iedereen heeft de ervaring die nodig is om die ideeën ook om te zetten in succesvolle projecten."
Almaty, miljoenenstad in het uiterste zuiden van Kazachstan: wolkenkrabbers tegen een achtergrond van gletsjers en besneeuwde bergen van meer dan 4000 meter hoog. Altynai Valikhanova, teamleider Energy and Climate in Emerging Markets bij Triodos IM, komt er vandaan. 
Beroepshalve bezocht ze Almaty laatst weer eens. Want ook in Kazachstan, qua energievoorziening voor een groot deel afhankelijk van steenkool, zoekt Triodos IM naar mogelijkheden om te investeren in duurzame energie. En ook in Kazachstan is het debat actueel welk tempo de energietransitie moet hebben. "Dan wijs ik omhoog, naar de gletsjers", zegt Valikhanova, "daar zijn we in Almaty trots op. En dan is mijn vraag altijd: wil je deze skyline behouden?"
En?
"Dat wil men natuurlijk heel graag. Maar vervolgens gaat het erom hoe we dat met zijn allen kunnen realiseren. Met het financieren van hernieuwbare energieprojecten willen wij hier een bijdrage aan leveren."
Hoe heeft Triodos IM dat aangepakt?
"We hadden natuurlijk al ervaring met duurzame energie. Met Triodos Groenfonds beleggen we al tientallen jaren in wind- en zonne-energie, met name in Nederland en met Triodos Energy Transition Europe Fund in Europa. Rond 2013 besloten we te onderzoeken of de opgebouwde kennis en expertise op dit terrein ook in opkomende economieën toepasbaar zou zijn. In combinatie met grondige kennis van die lokale markten bleek al snel dat dat absoluut het geval is. Investeren in opkomende economieën is immers niet nieuw voor ons – met onze Financial Inclusion strategie zijn wij al sinds 1994 actief in deze regio’s en sinds 2014 ook met Triodos Groenfonds. En in 2021 hebben we uiteindelijk specifiek voor dit thema een fonds opgezet, Triodos Emerging Markets Renewable Energy Fund, oftewel TEMREF. In 2022, het eerste volledige kalenderjaar van dit fonds, heeft dat geleid tot investeringen in tien projecten in zeven landen, voor ruim 36 miljoen dollar."
Om welk soort projecten gaat het?
"Het is heel divers! Moeilijk om ze allemaal onder één noemer te scharen. Zo verstrekken TEMREF en Triodos Groenfonds elk 8,5 miljoen aan het grootste windenergieproject van Vietnam. Daar is in totaal 173 miljoen dollar mee gemoeid. Maar TEMREF financiert bijvoorbeeld ook een financiële instelling in Kirgizië die microkredieten uitgeeft voor de verduurzaming van woningen, zoals isolatie en de aanschaf van koelkasten op zonne-energie. Dat gaat om 2,5 miljoen dollar. Maar we zijn bijvoorbeeld ook actief in de Dominicaanse Republiek. En onderzoeken mogelijkheden in Chili, een land waar de energievoorziening intussen al voor 40 procent duurzaam is."
Hoe beslist Triodos IM welk project gefinancierd wordt? De risico's kunnen toch behoorlijk groot zijn in opkomende markten.
"Dat klopt. Het gaat ons natuurlijk om de impact van projecten en wat dat betreft is TEMREF zeer succesvol. In 2022 droegen we met deze beleggingen bij aan het opstellen van bijna 3200 MW aan duurzaam vermogen en daarmee wordt de uitstoot van 29.000 ton CO2 vermeden. Bovendien kijken we naar de sociale impact: 27.000 huishoudens hebben mede dankzij TEMREF nu toegang tot schone energie en de projecten creëerden ruim 11.000 nieuwe banen.
"Aan de andere kant kunnen we natuurlijk geen onverantwoorde risico's nemen. Het is gewoon een feit dat er goede ideeën genoeg zijn. Iedereen heeft wel goede ideeën voor duurzame energieprojecten. Maar niet iedereen heeft de ervaring die nodig is om die ideeën ook om te zetten in succesvolle projecten. Daarom werken wij alleen met solide projectontwikkelaars, gevestigde namen in hun land, organisaties met een stevig track record. Dat is onze eerste eis. Aan die eis kunnen we alleen voldoen als we kennis genoeg hebben van een land of regio, als we daar een lokaal netwerk hebben, als we daar de professionals hebben zitten die precies weten hoe de hazen daar lopen.
"Een tweede voorwaarde is dat we in beginsel nooit alleen financieren. Naast een significante bijdrage van de ontwikkelaar zelf, waarmee het project tot aan de ‘ready to build’ fase gefinancierd wordt, zoeken we ook altijd de samenwerking met gelijkgestemde partijen zoals andere impact investors of, ontwikkelingsbanken of multilaterale instellingen zoals de Asian Development Bank. We doen gezamenlijk de due diligence en maken vergelijkbare analyses. Op die manier spreiden we ons risico.
Het gaat natuurlijk om de kwaliteit van het project zelf. Hoe ziet de cashflow eruit? Welke afnamecontracten liggen eronder? Vaste prijzen of variabele prijzen? Hoe is het project verzekerd? Wat zijn de milieu en sociale risico’s? We analyseren elk aspect en we laten ons waar nodig technisch en juridisch door lokale adviseurs begeleiden.”
Dan zijn alle risico's afgedekt?
"Nee, dat is een illusie. 'Risicoloos' beleggen bestaat toch niet? We modelleren vervolgens de hele deal en laten er meerdere scenario's op los. Wat gebeurt er als de rente omhoog gaat? Wat gebeurt er als de lokale valuta het zwaar krijgt? Als die berekeningen tot acceptabele uitkomsten leiden, zowel qua impact als qua rendement, dan gaan we er voor."
Dus niet elk project haalt het?
"Zeker niet. We zijn voortdurend met tientallen opties bezig, gaan op onderzoek uit, vergaren de vereiste informatie. Daar kunnen maanden overheen gaan. Of langer. We zijn wel eens anderhalf jaar met een project bezig geweest dat toen alsnog werd afgeblazen. Zoals ik al zei: het is niet vanzelfsprekend dat een goed idee ook tot een goed project leidt. Je hebt bijvoorbeeld ook lokaal de kennis nodig om een project 'bankable' te maken. Die kennis is er niet altijd en soms kunnen we dan daarbij helpen. Dat kost dus nog meer tijd. Geduld is een schone zaak! We zouden dit met zijn allen heel graag heel snel willen doen, maar de praktijk leert dat het toch echt beter is de zorgvuldigheid nooit uit het oog te verliezen.
En tot slot: in veel opkomende markten is duurzame energie nog steeds niet ‘business as usual’. Belangrijk voor ons is voorbeelden te stellen, aan te tonen dat duurzame energie een verstandige en financieel solide oplossing is en kan concurreren met fossiele alternatieven. Wanneer we als Triodos met onze projecten het succes van deze strategie kunnen aantonen, zullen anderen ons volgen. En dan bedoel ik met name lokale partijen, dat is belangrijk, want alleen met betrokkenheid van lokale ontwikkelaars en betrokkenheid van lokale kapitaalmarkten zullen we de volumes kunnen bereiken die nodig zijn voor de energietransitie in opkomende landen”.
Dit interview is een reclame. Raadpleeg het prospectus en het document essentiële beleggersinformatie van Triodos Groenfonds, Triodos Energy Transition Europe Fund en Triodos Emerging Markets Renewable Energy Fund voordat u een beleggingsbeslissing neemt. Een overzicht van de rechten van de investeerder staat in het prospectus. De waarde van de activa van het fonds als gevolg van het beleggingsbeleid kan sterk fluctueren. Triodos Groenfonds, Triodos Energy Transition Europe Fund en Triodos Emerging Markets Renewable Energy Fund worden beheerd door Triodos Investment Management. Triodos Investment Management heeft een vergunning als beheerder van een beleggingsinstelling en beheerder van een icbe van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en staat als zodanig onder toezicht van de AFM en de De Nederlandsche Bank.
